• Home
  • Brelec - Binnenverlichting

Inbouw van lichtgeleiders in een ICR- en Plan W- rijtuig

 

De meeste verkopers van binnenverlichting voor rijtuigen bieden ledbars aan die je op maat kunt knippen en inbouwen. Brelec vormt hierop een uitzondering. Hij gebruikt transparante lichtgeleiders met slechts twee leds op beide uiteinden. Met deze techniek krijg je een krachtige verdeling van de binnenverlichting. Brelec heeft intussen een Europees patent genomen op zijn systeem en hoopt hiermee langzaam de wereld te veroveren.

Wanneer je een patent neemt, moet je zeker zijn dat jouw ontwerp uniek is, en dat het de moeite loont om het te laten beschermen. Brelec claimt dat hij met zijn systeem een gelijkmatige spreiding van het licht over heel het rijtuig realiseert, ook in alle compartimenten en op de tussenplatforms. Maar er is ook een nadeel. Bij ledbars moet je de strip met leds enkel verbinden met de stroomafnemers op de draaistellen. Bij Brelec krijg je een complete set met losse onderdelen waarmee je enkele uren bezig bent. In deze set zit gelukkig een degelijke oplossing voor de stroomafname via de wielen. Een aspect dat vaak over het hoofd wordt gezien bij andere aanbieders van ledbars.

Om de kwaliteit van de lichtgeleiders van Brelec te testen gebruiken we een ICR rijtuig van LS Models en een Plan W van Artitec. Dit zijn twee recent uitgebrachte rijtuigen die het verdienen om met binnenverlichting uitgebreid te worden. De meeste aandacht in deze bijdrage gaat over het ICR rijtuig. Gelukkig blijft de manier van werken voor beide rijtuigen hetzelfde. De sets van Brelec worden aangeboden met drie soorten Yoldal leds. De warmwitte leds zijn geschikt voor moderne rijtuigen. Geelwitte leds hebben de kleur van gloeilampen en zijn interessant voor oudere rijtuigen. Tot slot heb je koudwitte leds die voor ons minder interessant zijn.

 

De Lichtgeleider

De werking van de lichtgeleider is eenvoudig. De lichtgeleider heeft op één plaats over de volledige lengte een gravering die ongeveer 1,5 mm breed is. Deze gravering zie je alleen wanneer je de geleider tegen het licht houdt en langzaam tussen twee vingers rolt. Het is deze gravering die voor de verspreiding van het licht zorgt. De lichtgeleider wordt met de gravering bovenaan in een U-profiel of een houder geplaatst. De lichtgeleider moet aan beide zijden tegen de led aan liggen. Een speling van 0,5 mm is aanvaardbaar. De leds worden verbonden met een voedingsprint die stroom krijgt via beide draaistellen.

Voor we aan de slag gaan, wordt het rijtuig volledig gedemonteerd. Bij het ICR rijtuig wordt de lichtgeleider boven op het interieur of tegen het dak geplaatst. In beide gevallen moet je een stuk van de bovenkant van elke binnendeur wegsnijden omdat anders de lichtgeleider tegen het dak aanduwt.

In de handleiding wordt goed uitgelegd hoe de lichtgeleider, de houder en de printstrip moeten ingekort worden. Bij de printstrip gebeurt dit aan de afknipzijde. Daarna wordt de printstrip met dubbelzijdige kleefband onder de houder geplakt en wordt de lichtgeleider met de gravering naar boven in de houder geplaatst. De leds zijn voorgeplooid en worden op de printstrip gesoldeerd tegen de lichtgeleider. Vergissen is haast onmogelijk. Op de aansluitzijde van de printstrip worden twee draden die naar de printplaat lopen gesoldeerd. De onderste draad mag in geen enkel geval het vrijstaande contact raken waarop één pootje van de led gesoldeerd is. Tot slot wordt een stuk krimpkous volledig over de leds geschoven om ongewenste verstrooiing van het licht van de leds tegen te gaan. Daarna kan de lichtgeleider met lijm uit een lijmpistool vastgezet worden en worden de aansluitdraden op de voedingsprint gesoldeerd. Let daarbij op de juiste aansluiting van de rode en de zwarte draad.

Draaistellen

De voeding van de print gebeurt via stroomafnemers op beide draaistellen. De stroomafnemers worden in een aparte set verkocht en bestaat uit dunne veertjes in voorgeplooid messingdraad die met een bus en een bout op het draaistel worden gemonteerd. Eerst wordt met de punt van een hobbymes de plaats gemarkeerd voor een opening van 2,9 mm. Boor oplopend vanaf 1,0 mm om te eindigen met 2,9 mm. Druk de bus met schroefdraad in de opening en schroef de stroomafnemer samen met het lipje in de bus. Soldeer de aansluitdraden op het lipje. Gebruik dunne draad die voldoende lang is. Bijvoorbeeld rode en zwarte draad van Conrad nrs 605834 en 605900. Let erop dat de rode en de zwarte draad op beide draaistellen aan dezelfde kant gemonteerd worden om later problemen met de polariteit te voorkomen. Controleer of de veertjes goed contact maken met de wielen en pas indien nodig de veerspanning aan.

De draden voor de voeding van de leds lopen via gaatjes van 2 mm in het chassis naar één zijde van de lichtgeleider. Deze openingen in het chassis zitten ongeveer op dezelfde hoogte van de draden op het draaistel. Gebruik een stuk tape om de draden tegen het chassis te drukken. Bij het ICR rijtuig komen de draden samen in de ruimte van het toilet. De condensator is nodig om het knipperen van de leds tijdens het rijden tegen te gaan. De printplaat regelt de voeding van de leds. Deze voedingsprint is geschikt voor digitale spanning en kan vervangen worden door een voedingsprint met functiedecoder of een print voor analoog gebruik. De condensator wordt op de juiste lengte geknipt en geplooid zodat de condensator en de printplaat mooi kunnen weggewerkt worden. Daarna worden de condensator en de draden aan de printplaat gesoldeerd. Bij het ICR rijtuig is er voldoende plaats in het toilet voor decoder en printplaat. Wij hebben echter de printplaat in het toilet en de condensator op de gang geplaatst. Tot slot verbind je de twee draden van de lichtgeleider met de voedingsprint of de functiedecoder. Daarna volgt een test van de lichtgeleider. Wie de sterkte van de verlichting wil aanpassen kan dit doen door met een kleine schroevendraaier aan de potentiometer op de voedingsprint te draaien. Door gebruik te maken van stroomdoorvoerende koppelingen moet je slechts in één rijtuig stroomafname via de draaistellen inbouwen.

 

Stap voor stap voor het NS ICR-rijtuig van LS Models

Monteren van de stroomafnemers

  • Demonteer eerst het rijtuig. Verwijder het dak van de kast en maak het interieur los van het chassis.
  • Verwijder het draaistel. Gebruik een bektang. Ver-mijd dat de lipjes zouden afbreken.
  • Demonteer het draaistel.
  • Controleer het zakje met onderdelen voor de stroom-afname via de wielen.
  • Maak aan beide zijden een aanduiding voor het boren van een gat van 2,9 mm.
  • Maak eerst een opening met een boor van 1,0 mm en vervolgens van 2,0 mm.
  • Breng daarna als laatste de opening op 2,9 mm.
  • Druk de eerste bus met schroefdraad in de opening. 9. Druk ook de tweede bus op zijn plaats.
  • Soldeer twee dunne dra-den aan de lipjes. (wat is het juiste woord?) Gebruik draden die voldoende lang zijn. Later kunnen de draden steeds ingekort worden.
  • Monteer de stroomafnemers en schroef de boutjes in de bus. Zorg ervoor dat de rode en de zwarte draad op beide draaistellen aan dezelfde kant gemonteerd worden.
  • Plaats het remmechanisme en wielen. Controleer het contact van de stroomafnemers met de wielen. Indien nodig moet je de spanning van de veertjes aanpassen.
  • Boor aan elke zijde twee gaatjes van 1,5 mm in het chassis voor het wegvoeren van de draden.
  • De openingen in het chassis zitten ongeveer op dezelfde hoogte van de dra-den op het draaistel.
  • Maak aan beide zijden een opening van 2,0 mm in de vloer van het interieur en trek de draden door deze openingen.
  • Plaats het interieur op het chassis. Controleer dat alles goed aansluit en geen draden tussen het chassis en het interieur in de weg liggen. 17. Trek de draden van het draaistel aan één zijde door een opening van 2,0 mm in de toegangsdeur.
  • Maak aan de andere zijde een opening van 2,0 mm naar het toilet en trek de draden van het andere draaistel door deze opening.

 
ICR IMG_8859.JPG
ICR IMG_8863b_resize.jpg
ICR IMG_8865b.jpg
ICR IMG_8881b.jpg
ICR IMG_8864_resize.JPG
ICR IMG_8885b.jpg
ICR IMG_8887b.jpg
ICR IMG_8890.JPG
ICR IMG_8891.JPG
ICR IMG_8900.JPG
ICR IMG_8919b.jpg
ICR IMG_8912b.jpg
ICR IMG_8925b.jpg

Brelec - Binnenverlichting (1)

Plaatsen van de lichtgeleider

De lichtgeleider heeft op één plaats over de volledige lengte een gravering van ongeveer 1,5 mm breed. Deze gravering zie je alleen wanneer je de lichtgeleider tegen het licht houdt en langzaam tussen twee vingers rolt. Deze gravering zorgt voor de verspreiding van het licht in het rijtuig. Wanneer de lichtgeleider in de houder wordt geplaatst, moet de gravering bovenaan liggen. Een kleine tolerantie is toegelaten en heeft geen invloed op de optimale verspreiding van het licht. De lichtgeleider moet aan beide zijden tegen de led aan liggen. Een speling van 0,5 is aanvaardbaar. De lichtgeleider wordt onder het dak op de wagenkast geplaatst. Om een optimale spreiding van het licht in elk deel van het rijtuig te krijgen worden de dwarse steunen weggesneden.

  • Neem de printstrip. Maak een markering op 290 mm aan de zijde waar de twee print-banen naast el-kaar eindigen. 2. Controleer de lengte van de printstrip met de beschikbare ruimte onder het dak.
  • Snij de strip op lengte met een fijne kniptang.
  • Neem de houder voor de lichtgeleider. Maak een verticale insnijding op 280 mm
  • Plooi de houder voor de lichtgeleider op de plaats van de insnijding en verwijder het korte gedeelte.
  • Verwijder de bescherm-folie onder de houder. Op deze plaats wordt de print-strip geplaatst.
  • Kleef de printstrip onder de houder.
  • Zorg dat je aan één uit-einde 3,5 mm overhoudt voor het plaatsen van een led. Aan de andere zijde is dit 6,5 mm. 9. Druk de led in de hou-der en soldeer de pootjes vast op de twee banen op de printstrip.
  • Monteer een tweede led aan het andere einde van de houder.
  • Neem de lichtgeleider en maak een markering op 26,8 mm. Snij de geleider door met een stevig hobby-mes. 12. Druk de lichtgeleider in de houder met de gravering bovenaan die over de volledige lengte op de geleider.
  • Respecteer een speling tussen de led en de tube van maximum 0,5 mm.
  • Controleer dat bij het plaatsen van de lichtgeleider de gravering bovenaan ligt. Soldeer twee draden aan het uiteinde van de printstrip.
  • De onderste draad mag in geen enkel geval het vrij-staande contact raken waarop één pootje van de led gesoldeerd is.
  • Snij de meegeleverde krimpkous op maat zodat de led aan elke zijde volledig afgedekt wordt. 17. Schuif een deel van de krimpkous over beide uiteinden. 18. Gebruik een warme luchtblazer of aansteker om de krimpkous te laten krimpen
  • Verwijder de dwarse steunen op de wagenkast. Gebruik hiervoor een beitel of een kniptang.
  • Het dak zorgt later voor de stevigheid van het rijtuig. Zo ziet de kast eruit nadat de dwarse steunverbindingen zijn verwijderd.
  • Plaats voor controle de gemonteerde lichtgeleider op de kast. Deze steunt op de uiterste dwarsverbindingen.
  • Maak een gaatje van 2.0 mm op de plaats boven het toilet voor de afvoer van de draden.
  • Lijm de houder op de buitenste steunen van de kast. Gebruik een lijmpistool voor een snelle montage of twee-componentenlijm.
  • Plaats het dak en controleer of dak goed afsluit. Daarna mag je het dak op-nieuw verwijderen.
  • Leg de draden van het uiterste draaistel via een bijkomende opening van 2,0 mm in de versteviging van de dakrand naar de andere kant van het rijtuig.
  • Trek de draden strak en lijm ze vast aan de steun-punten. Gebruik hiervoor bij voorkeur warme lijm uit een lijmpistool.
  • Trek de twee draden van het uiterste draaistel en van de lichtgeleider door de opening in de dakverstevinging.

 
Plan W IMG_8603.JPG
Plan W IMG_8607.JPG
Plan W IMG_8636.JPG
Plan W IMG_8658.JPG
Plan W IMG_8666.JPG
Plan W IMG_8673.JPG
Plan W IMG_8676.JPG
Plan W IMG_8684.JPG
Plan W IMG_8693.JPG
Plan W IMG_8695.JPG
Plan W IMG_8709.JPG
BLC_05.jpg
Plan W IMG_8712.JPG
Plan W IMG_8713.JPG
ICR IMG_8931b.jpg
ICR IMG_8933b.jpg
ICR IMG_8971.JPG
ICR IMG_8972.JPG

Brelec - Binnenverlichting (2)

Montage van het printplaatje

  • Neem het printplaatje en de condensator. Knip de condensator op ongeveer 10 mm lengte en soldeer de pinnen op de printplaat.
  • Sluit de min van de condensator aan de binnenste con-tact op de printplaat.De plus wordt aan de buitenste contactpunt gesoldeerd.
  • Knip met een bek-tang ongeveer 2 mm uit de bovenzijde van de wanden van het toilet voor het plaatsen van de printplaat
  • Plooi de condensator onder de printplaat zodat hij later precies in het toilet past.
  • Gebruik eventueel twee-componentenlijm of een lijmpistool voor het vastzetten van de condensator en de print-plaat.
  • Verbind de draden van de lichtgeleider met de bovenste contacten op de printplaat. Let op de juiste polariteit. Soldeer de draden van de draaistellen onderaan op de printplaat
  • Monteer de kast op het chassis. Let daarbij goed op het wegwerken van de dra-den. Doe een test en controleer de goede werking van de lichtgeleider.
  • Plaats het dak op de wagenkast.

 
ICR IMG_8908.JPG
ICR IMG_8952b.jpg
ICR IMG_8954.JPG
ICR IMG_8949b.jpg
BLC_11.jpg

Alternatieve methode

  • Maak een opening van 2 mm onderaan in het midden van elke deur van het interieur en trek de draden naar de andere zijde van het rijtuig.
  • Trek alle draden van beide draaistellen door een opening van 2,5 mm naar in het toilet.
  • Soldeer de draden van de draaistellen aan de buitenste contacten. 
  • Soldeer de draden van de lichtgeleider aan de andere zijde van de printplaat.
  • Monteer de kast op het chassis.
  • De binnenverlichting compleet afgewerkt. Enkel het dak nog plaatsen.

 

 

Plan W

Op het draaistel van het Plan W-rijtuig is net voldoende plaats voor het monteren van de stroomafnemers. De draden kunnen niet weggewerkt worden onder het interieur zoals bij het ICR-rijtuig. In dit geval moet je in de vloer van het interieur een bijkomende opening maken waardoor de draden getrokken worden. De draden worden vanaf het tweede draaistel omgeleid en via de bovenkant van de binneninrichting naar de toiletruimte geleid. Je kunt de draden ook via de vloer van het interieur rechtstreeks naar het toilet leiden. Op de foto's zie je de twee mogelijkheden. In beide gevallen moet je een gat boren in de tussendeur van het compartiment en de draden hierdoor trekken. Ook bij het Plan W rijtuig is het toilet geschikt voor het wegwerken van de condensator. De voedingsprint wordt boven het toilet geplaatst. Hiervoor moet van de bovenste rand van het toilet een deel worden weggesneden. Om een optimale spreiding van het licht in elk deel van het rijtuig te krijgen, worden bij het Plan W rijtuig de dwarse steunen in de kast weggesneden. Hiervoor kun je een hobbybeitel gebruiken van Olfa. Achteraf was het beter om één steun te laten staan of te vervangen door een dunne stijl voor de stevigheid van de kast, maar echt nodig is dit niet. Verder verloopt de montage identiek als bij het ICR-rijtuig.

Maak van de gelegenheid gebruik om figuurtjes op schaal 1:100 of 1:87 te plaatsen gespreid over het ganse interieur. De intensiteit van de binnenverlichting kan geregeld worden met het schroefje op de voedingsprint.

Plan W IMG_8254.JPG
Plan W IMG_8529.JPG
Plan W IMG_8559.JPG
Plan W IMG_8715.JPG
BLC_13.jpg
BLC_12.jpg
Plan W IMG_8751.JPG
Plan W IMG_8825b.jpg
Plan W IMG_8779.JPG
Plan W IMG_8801.JPG
Plan W IMG_8835.jpg
Plan W IMG_8809.JPG
Plan W IMG_8819.JPG

Brelec - Binnenverlichting (4)

 

Interessant

Veel gelezen

Favorieten