Doorslijpen Rails Proxxon KG50Wie een trein modelbaan maakt, wordt vroeg of laat geconfronteerd met het doorsnijden van rails. Ofwel is je spoor te lang, ofwel heb je een stukje spoor nodig om een verbinding te leggen. In beide gevallen zal je de rails moeten doorsnijden.Rails doorslijpen zal je zeker moeten doen wanneer je voorkeur geeft aan flexibele rails. Deze rails koop je aan de lopende meter en worden steeds ingekort en op de gewenste lengte gesneden. Tenzij je natuurlijk kleine tussenstukken koopt van het merk waar je sporen in legt. Deze stukjes vind je alleen bij de gekende merken zoals Märklin, Fleischmann, Roco, ...

Voor het doorsnijden van de rails bestaan verschillende mogelijkheden. We zullen ze hieronder één voor één bespreken.

Kniptang

Voor het doorsnijden van de rails kan je 'rail kniptang' gebruiken. Verschillende merken bieden een dergelijke tang aan die speciaal ontworpen is voor het doorsnijden van rails. Bijvoorbeeld Peco (nr. KR492084 - € 28,95), een Xuron Track Rail Cutter (nr. 2175B - € 15,00 tot 32,5). Deze kniptangen waren zeer populair in de jaren 1980 en '90. Bijna elk merk had zijn eigen kniptang. Momenteel genieten ze minder de voorkeur. Bovendien zijn ze moeilijk te gebruiken voor rails in schaal 0 en 1, en zeker niet voor rails van LGB en schaal G.

Hobbyzaag

Doorslijpen Rails Roco rails verbinderAnderen gebruiken een zogeheten Rocozaag (nr.10900 - € 11,90) of hobbyzaag en eventueel een Roco hulpstuk voor sporen in HO (nr. 61192 - € 3,90). Het hulpstuk kan je over de sporen leggen waardoor je de sporen haaks kunt afzagen. Je zou ook een figuurzaag of juwelierszaag voor metaal kunnen gebruiken, maar het risico op het breken van het zaagje is dan zeer groot. Een metaalzaag heb ik nog nooit zien gebruiken voor het doorsnijden van rails. Ik beschouw deze methode bijgevolg ook niet als een optie.

Slijpschijf

De meesten gebruiken een mini boormachientje en een slijpschijf. Dit is nog de gemakkelijkste manier. Wanneer je een flexibele boorkop kunt monteren, kan je de slijpschijf haaks op het spoor aanzetten. De meesten gebruiken een Dremel of Proxon miniboormachine en de slijpschijfjes van Dremel of van Proxxon. Het maakt niet uit welke schijfjes je gebruikt. Ze zijn allemaal even goed. Een grotere slijpschijf met een dialter van 40 mm is handig, maar niet noodzakelijk. Draag wel een veiligheidbril, want wanneer een schijfje breekt terwijl je aan het werken bent, ben je beter beschermd.

Probleem

Bij al deze drie systemen is het haaks doorslijpen of knippen van de rails niet eenvoudig. De spoorstaaf moet loodrecht en in alle richtingen in een hoek van 90 graden doorgezaagd of doorgeknipt worden. Niet eenvoudig. Probeer dit maar eens met een kniptang. Maar ook met een slijpschijfje in een boormachine blijf je dit probleem hebben. Zelfs met het hulpstukje van Roco zal je dit probleem ondervinden.

Slijpmachine of afkortzaag

Doorslijpen Rails Proxxon KG50 CopyPersoonlijk gebruik ik de afkortzaak van Proxxon KG50. Deze slijpmachine lijkt speciaal ontworpen te zijn voor het doorslijpen van rails. De rails moeten in dit geval wel eerst uit de dwarsliggers getrokken worden. Daarna wordt de rail geklemd in het bankvijsje dat bij de slijpmachine hoort. Deze bankvijs of klem heeft en speciale groef waarin de rail kan geklemd worden. Zelfs rails van grotere schalen 0 en 1 kunnen probleemloos met dit toestel recht doorgesneden worden. Bovendien gaat het snel en is de snede steeds haaks op het spoor. Ook in dit geval is het aan te raden om een veiligheidsbril te dragen. De Proxxon Slijpmachine kost ongeveer 100 euro. Een investering die de moeite loont. Bovendien kan je de slijpmachine nog voor andere doeleinden gebruiken. Bijvoorbeeld voor het doorslijpen van buisjes in een hoek van 45°.
Proxxon heeft nog een andere afkortzaag KGS80 (€ 200,00) die ook met een slijpschijf kan uitgerust worden. Deze is minder geschikt als je alleen rails moet doorslijpen. Maar voor het grotere en zwaardere werk is het een echte aanrader.

Bramen

Welk systeem je ook gebruikt, steeds zal er wat braam op de kop van de rails achterblijven. Deze braam moet je wegwerken met een vijl. Gebruik hiervoor een naaldvijl, omdat je anders het risico loopt om meer weg te vijlen dan strikt nodig is.

Het systeem met de Proxxon slijpmachine niet geschikt voor het doorsnijden van de rails wanneer de rails reeds gemonteerd zijn. In dit geval lijkt de oplossing met een flexibele boorkop en een slijpschijf de beste oplossing. De methode met het Roco hulpstukje en de hobbyzaag lijkt dan ook een mogelijkheid, alleen is dit hulpstukje moeilijk te gebruiken wanneer het spoor in een boog ligt of wanneer je in een andere schaal werkt.