Gklm wagentjes van LS Models

LS Models is in 2014 gestart met de uitlevering van de eerste twee setjes van de gekende Gklm wagentjes van de NMBS. De setjes bevatten elk vier gesloten goederen wagentjes in de bruine of groene kleur. Het is de eerste keer dat een producent deze typische Belgische wagens uitbrengt. Eind januari (2015) volgde een eerste set met viswagens Idls.

 

Herkomst

Alle wagens zijn aanvankelijk van Duitse oorsprong. Zij werden na de eerste wereldoorlog aan België afgestaan als oorlogsvergoeding. In Duitsland zijn ze bekend als G10. Ze werden ze massaal gebouwd rond de eeuwwisseling 1900 en later. Er hebben verschillende varianten bestaan die onderling nauwelijks van elkaar verschillen. Kenmerkend is het half afgerond dak. Aanvankelijk hadden ze geen schuine versterkingsbalken op de vier hoeken. Die werden in België aangebracht. Hiermee kon het laadgewicht verhoogd worden, waardoor dus ook meer goederen konden vervoerd worden. Bij de overname van de Nord Belge werden een aantal wagens aan het wagenpark toegevoegd. opvallend is dat deze wagens doorgaans een puntdak hadden. Ook na de tweede wereldoorlog werden nog een aantal achtergelaten wagens aan de NMBS overgemaakt.

In de jaren 1970 verdwenen de meeste wagens definitief van het spoornet. Enkele wagens kende een nieuw leven als dienstwagen voor het stockeren van materiaal of als dienstlokaal voor het spoorwegpersoneel. Zelfs tot laat in de jaren '90 konden hier en daar nog enkele wagens teruggevonden worden. Nu zijn het enkel nog de spoorwegmusea die enkele van deze wagens hebben overgenomen. Opvallend is de opgelapte wagens die opgesteld staat naast de Dossinkazerne het holocaustmuseum in Mechelen. Deze wagen staat als voorbeeld voor het type wagens waarmee Joden en andere minderheidsgroepen tijdens de tweede wereldoorlog werden afgevoerd.

 

Gklm Gesloten Goederenwagen depot Leuven 2003-09-22
Gklm 153597 Mechelen Holocaustmuseum 28.08.2013 (Axel Vermeulen)
Gklm Brussel 13-11-81
Gklm 15-05-83
Gklm Gesloten goederenwagen St Ghislain TSP 2003-12-13
Gklm (Brussel-Schaarbeek) 05-12-81
Gklm (Brussel) 21-11-81
Gklm 23-07-82
Gklm 15-05-83
Gklm gesloten goederenwagen Haven Antwerpen Lillo 2003-08-08
Gklm ex G10 22-07-82
Gklm CFV3V Treignes 25-09-2010

LS Models - Gklm (1)

Het schaalvoorbeeld van LS Models

De nieuwe wagens van LS Models zijn zeer gedetailleerd. Tussen de aangeboden wagens bestaan kleine verschillen. De groene set bevat één wagen met een remmersplatform met een geïnstalleerde reminstallatie onder de wagen. In de bruine set vinden we twee wagens met een remmersplatform waarvan één smal en één breder platform. De roodbruine set bestaat uit vier verschillende wagens. Eén wagen heeft een langer remmersplatform dan een andere wagen. Twee wagens hebben geen remblokken en dus ook geen remmechanisme maar een doorlopende remleiding. Opvallend is dat één van deze wagen één vol wiel en één spaakwiel heeft. 

Aanvankelijk hadden alle geremde wagens een remmershuisje. Dit huisje werd verwijderd na de installatie van een volwaardig remmechanisme. De handrem is bij een aantal wagens behouden. Sommige wagens hebben wel en reminstallatie onder de wagen, maar geen remmersplatform. Zij zijn voorzien van doorlopende remleidingen. Het remmechanisme onder de wagens is zeer fijn uitgevoerd. Links en rechts van de wagen vind je een trekhendel waarmee de remcilinders manueel leeggemaakt worden waardoor de remblokken worden aangetrokken. Enkele wagens zijn ongeremd. Deze ongeremde wagens hebben geen remblokken rond de wielen en ook geen reminstallatie onder het chassis. Wel hebben ze een doorvoerleiding of een zogenomede loze leiding. Van de ongeremde wagens konden slechts een beperkt aantal in een gewone trein meegenomen worden. Zij bevonden zich achteraan en het aantal was beperkt tot max 20 % van het totale gewicht van de trein. Achteraan als laatste wagen reed ook een kleine pakwagen of conducteurswagen mee met koepel of zijramen om het transport achteraan in het oog te houden.

De meeste wagens kregen in de hoeken een versterking met een schuin oplopend U-profiel en een kort horizontaal profiel onder de verluchtingsroosters. Dit was ook het geval bij de Duitse variant van deze wagen. Bij de Belgische versie stonden deze verluchtingsrooster meer naar buiten. Met deze versterkingen hadden de wagens een groter draagvermogen. Opvallend is dat deze versterking niet werd aangebracht bij een aantal wagens die gebruikt werden voor visvervoer.

De groene wagentjes worden aangeboden in tijdperk III met een nummer dat uit zeven cijfers bestaat. Deze nummering dateert van 1956. Dit is ook de periode dat de gele nummering met afgeronde Amerikaanse cijfers werd vervangen door witte opschriften. Daarvoor geldde een nummering met zes cijfers. De bruine schildering werd eveneens vanaf 1956 ingevoerd. Het omnummeren van de wagens kon snel gaan, het opnieuw schilderen in bruine keur duurde doorgaans enkele jaren. Algemeen mag je ervan uitgaan dat deze overgangsperiode met oude en nieuwe nummering maar kort heeft geduurd. Het opnieuw schilderen van alle wagens daarentegen heeft waarschijnlijk meer tijd in beslag genomen. Als je weet dat meer dan 40.000 goederenwagens een nieuwe schildering moesten krijgen, was het niet verwonderlijk dat je begin jaren 1960 hier en daar nog groene wagens kon aantreffen. Van deze gesloten goederenwagen alleen al waren er maximum 3500 geregistreerd wanneer we afgaan op de toegekende nummerreeks voor 1956 (3001 tot 3499).

LSM HO NMBS Gklm groen tpIII (32052) 15-01-2014 139,00 IMG_7088.JPG
LSM HO NMBS Gklm groen tpIII (32052) 15-01-2014 139,00 IMG_7089.JPG
LSM HO NMBS Gklm groen tpIII (32052) 15-01-2014 139,00 IMG_7091.JPG
LSM HO NMBS Gklm groen tpIII (32052) 15-01-2014 139,00 IMG_7087.JPG

LS Models - Gklm (2)

De bruine wagens hebben alle een nummer van zeven cijfers. Deze wagens werden aangeduid als type 2021. Deze typeaanduiding vind je echter nog niet systematisch op alle wagens terug. Op één wagen ontbreekt immers deze typeaanduiding. Ook de aanduiding als Gklm dateert pas van enkele jaren later (1964).

LSM HO NMBS Gklm bruin tpIII (32053) 15-01-2014 139,00IMG_7094.JPG
LSM HO NMBS Gklm bruin tpIII (32053) 15-01-2014 139,00IMG_7096.JPG
LSM HO NMBS Gklm bruin tpIII (32053) 15-01-2014 139,00IMG_7097.JPG
LSM HO NMBS Gklm bruin tpIII (32053) 15-01-2014 139,00IMG_7095.JPG

LS Models - Gklm (3)

Eind januari volgde een eerste set met vier Viswagens. Deze koelwagens zijn een variant van de gesloten Belgische goederenwagen Gklm. Ze werden later aangeduid als Idls en werden gebruikt voor het vervoer van vis vanaf de haven in Zeebrugge. Om de vis koel te houden werden in de wagens ijsblokken gelegd. Opvallend is de witte kleur met rode opschriften. Ze hebben geen versterking op de hoeken zodat ze niet geschikt zijn voor zware lasten. Opvallend is het ontbreken van een ventilatierooster op de vier hoeken. Die vinden we wel terug bij de Gklm wagentjes. Ook heeft de versie van Zeebrugge een zwart koersbord op de zijkant waarop met krijt de bestemming kan geschreven worden. Alle wagens zijn geremd en hebben geen bordes met afzonderlijke handrem. Ze hebben elk een ander nummer met zes cijfers waardoor tot 1956 inzetbaar zijn in tijdperk III. De wagens worden verkocht in een set met vier (nr. 32063).

In maart2014 werd een tweede set koelwagens van Oostende uitgebracht (nr. 32064). Opvallend is dat deze versie versterkte kopwanden heeft. Het model is eveneens voorzien van rode opschriften. Alle wagens zijn geremd. De opschriften zijn tweetalig Nederlands en Frans die niet symetrisch zijn aangebracht. De wagens hebben een nummer met zeven cijfers waardoor je ze kunt inzetten vanaf 1956. Opvallend is dat de NMBS typeaanduiding 2000C wordt vermeld. Deze aanduiding zagen we nog niet eerder op deze wagens.

De nieuwe goederen wagens Gklm en Idls van LS Models worden aangeboden in sets met telkens vier wagens voor ongeveer € 143,00.

Interessant

Veel gelezen

Favorieten